2020-06-25
Kamienica w Grodnie, którą Grodzieńskie Państwowe Muzeum Historyczno–Archeologiczne zaadoptuje na siedzibę centrum badań i konserwacji zabytków - S.Kichuk
Dwa muzea – po stronie polskiej Muzeum Podlaskie w Białymstoku, po stronie białoruskiej – Grodzieńskie Państwowe Muzeum Historyczno-Archeologiczne przystępują do budowy regionalnych centrów badań i konserwacji zabytków dzięki dofinansowaniu z funduszy Unii Europejskiej. Obie instytucje posiadają zbiory o dużej wartości historycznej i kulturowej, odzwierciedlające wspólnotę dziejów i różnorodność swoich regionów. Dzięki nowym pracowniom konserwacji wiele zabytków będzie mogło zostać odnowionych i udostępnionych zwiedzającym, zacieśni się również współpraca konserwatorów.
Dr Waldemar Wilczewski, dyrektor Muzeum Podlaskiego w Białymstoku: Realizacja projektu jest dla nas szczególnie ważna, gdyż do tej pory Muzeum Podlaskie - największe muzeum w regionie nie posiada własnej pracowni konserwatorskiej. Realizacja projektu umożliwi nam nie tylko pozyskanie profesjonalnej bazy konserwatorskiej, ale również współpracę z bardzo ważnym dla kultury polskiej partnerem, jakim jest Grodzieńskie Państwowe Muzeum Historyczno-Archeologiczne. Jestem przekonany, że współpraca przy projekcie zaowocuje nie tylko powstaniem dwóch centrów badań i konserwacji zabytków, ale przyniesie w przyszłości inne wspólne przedsięwzięcia, jak wystawy, spotkania i publikacje.
Muzeum Podlaskie na potrzeby centrum zaadaptuje budynek magazynowy w Choroszczy. Po remoncie powstaną w nim warsztaty konserwacji drewna, ceramiki, złoceń, metalu, papieru, tkanin i skóry. Po stronie białoruskiej projekt przewiduje dostosowanie dwóch budynków zlokalizowanych w Grodnie z przeznaczeniem na warsztaty konserwacji obrazów, ikon, papieru, skóry, tkanin, drewna, metalu i wypchanych zwierząt.
Nowe pracownie zostaną wyposażone w najnowocześniejszy sprzęt, by móc prowadzić badania i prace konserwatorskie. Zakupione zostaną komory fumigacyjne, służące chemicznej dezynsekcji eksponatów, przy użyciu specjalnych gazów. Obie instytucje zakupią też odpowiednio wyposażone pojazdy do bezpiecznego transportu swoich zbiorów.
Projekt został zaplanowany na dwa lata. Dofinansowanie w niebagatelnej wysokości ponad 1 200 000 euro udało się pozyskać z Unii Europejskiej z Programu Współpracy Transgranicznej Polska – Białoruś – Ukraina na lata 2014-2020. Łączny budżet projektu wynosi 1 341 982, 36 €.
W ramach projektu zaplanowano specjalistyczne szkolenia, prowadzone przez konserwatorów z Warszawy i Torunia, którzy podzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem.
Jerzy Ostapczuk, kierownik Działu Konserwacji Zabytków Muzeum Podlaskiego w Białymstoku: Centra badań i konserwacji zabytków będą miejscem wymiany doświadczeń w zakresie technik i technologii konserwatorskich. W Polsce od lat 90. wykorzystujemy np. żywice sztuczne. Obserwacje trzydziestoletnie pozwalają na wysunięcie wniosków o tym, że te najnowsze materiały starzeją się i z biegiem czasu tracą swoje właściwości. Materiały naturalne, które są wykorzystywane w Białorusi nie tracą swych właściwości, ale mogą być atakowane przez mikroorganizmy. Będzie możliwa wymiana informacji i dobranie lepszych materiałów. W rejonie północno-wschodniej Polski w Muzeach nie ma takich pracowni, najbliższe są w Warszawie, Toruniu i Lublinie.
Dzięki stworzeniu pracowni, wyposażeniu ich w specjalistyczny sprzęt oraz zatrudnieniu wykwalifikowanej kadry będzie można również przeprowadzać konserwację zabytków dla innych instytucji, które nie posiadają takich pracowni. Ponadto centra konserwacji będą prowadzić badania, przeprowadzać szkolenia i doradzać w zakresie dobrych praktyk ochrony zabytków.
Z efektami prac konserwatorskich będzie można zapoznać się, korzystając z bazy wiedzy, udostępnionej w internecie. Na żywo zaś rezultaty działań konserwatorów białostoczanie i turyści zobaczą na wystawach.
Tekst i fotografia: Muzeum Podlaskie
