2020-12-21

Brexit. Co powinni wiedzieć przedsiębiorcy

grafika: KAS

• Od 1 stycznia 2021r. służby celne państw członkows­kich Unii Europejskiej (UE), w procedurze eksportu i im­portu z Wielką Brytanią, będą stosować takie przepisy jak wobec krajów trzecich, tj. nie będących członkami UE.
• Przedsiębiorcy będą zobowiązani do składania zgło­szeń i deklaracji cel­nych oraz płacenia należności celnych i podatkowych (VAT i akcyza).
• Podmioty gospodarcze, które aktualnie nie dokonują obrotu towarowego z krajami spoza UE, muszą zareje­strować się na Platformie Usług Elektronicznych Skar­bowo-Celnych (PUESC) i uzyskać numer EORI.
• W przypadku wymiany handlowej z Irlandią Północną nadal stosowane będą unijne regulacje celne, akcyzowe oraz w zakresie VAT.

Niezależnie od tego czy Unia Europejska i Zjednoczone Królestwo (Wielka Brytania i Irlandia Północna) podpiszą umowę w sprawie wzajemnych relacji, czy też nie (tzw. twarde wyjście), od 1 stycznia 2021r. w Wielkiej Brytanii przestanie obowiązywać unijne prawo celne i podatkowe. Pojawią się kontrole towarów na granicy Unii Europejskiej z tym krajem, zostaną wprowadzone wymogi administra­cyjne w obszarze odpraw celno-granicznych.

Cło
Brexit to nowa sytuacja prawna. Dla przedsiębiorców oz­nacza konieczność dopełnienia standardowych formal­ności celnych w przypadku wywozu lub przywozu towa­rów w handlu pomiędzy Polską a Wielką Brytanią. Dlatego powinni przygotować się do stosowania operacji celnych, adekwatnych do kierunku handlu (przywóz/wywóz/tran­zyt).

Wprowadzenie towarów na obszar celny UE od 1 stycznia 2021r. będzie oznaczało przede wszystkim konieczność elektronicznego składania w granicznych urzędach cel­nych w UE danych bezpieczeństwa, tj. przywozowych de­klaracji skróconych dla celów analizy ryzyka.

Przywóz towarów z Wielkiej Brytanii będzie wymagał do­konywania importowych zgłoszeń celnych, skutkują­cych objęciem towarów właściwą procedurą celną (system AIS/IMPORT).

Towary unijne wywożone z Polski do Wielkiej Brytanii muszą zostać zgłoszone do procedury wywozu. Zgłoszenie wywozowe składa się w formie elektronicznej do systemu AES/ECS2. Potwierdzeniem zakończenia pro­cedury wywozu i wyprowadzenia towarów z obszaru cel­nego Unii jest komunikat elektroniczny IE599 podpisany przez urząd wywozu, stanowiący także dowód dla organu podatkowego w zakresie zastosowania 0% stawki VAT.

W tranzycie, co do zasady towary powinny się przemie­ścić z/do Wielkiej Brytanii do/z Polski w ramach proce­dury tranzytu. Od przedsiębiorcy zależeć będzie wybór jednej z dwóch możliwych procedur: wspólnej procedury tranzytowej w systemie NCTS (w Polsce pod nazwą NCTS2) lub procedury TIR. W przypadku wspólnej pro­cedury tranzytowej zabezpieczenie tranzytowe powinno obejmować obszar Wielkiej Brytanii. Należy pamiętać o prawidłowym zakończeniu operacji tranzytowej w urzędzie celnym przeznaczenia, gdyż w przeciwnym przypadku może dojść do sytuacji poboru długu celnego z tytułu nieprawidłowości.

Podstawowe warunki umożliwiające składanie deklaracji i zgłoszeń celnych po brexicie:
✔ posiadanie aplikacji umożliwiających przesłanie elektronicznych komunikatów do systemu IT, zbudowanych zgodnie ze specyfikacjami technicznymi dla przedsiębiorców udostępnionymi na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo – Celnych (link otwiera nowe okno w innym serwisie) w części SISC,
✔ dopełnienie formalności związanych z usługą e-Klient (link otwiera nowe okno w innym serwisie), w tym uzyskanie przez podmiot numeru EORI,
✔ dysponowanie przez osobę fizyczną, która w imieniu podmiotu będzie przesyłała komunikaty do systemu IT, narzędziem do ich elektronicznego podpisywania.

W celu zapewnienia prawidłowości formalności związa­nych z dokonywaniem deklaracji/zgłoszeń celnych ist­nieje możliwość współpracy z profesjonalnym reprezen­tantem działającym na rynku usług (agencją celną).

W sytuacji, w której dana procedura celna rozpoczęła się w 2020 r. i ma zakończyć po zakończeniu okresu przejś­ciowego (czyli od 1 stycznia 2021 r.) stosuje się Wskazówki Komisji Europejskiej (plik PDF 699 KB).

Akcyza
Od 1 stycznia 2021 r. podatek akcyzowy dotyczący wyro­bów akcyzowych (napojów alkoholowych, wyrobów ty­toniowych, wyrobów energetycznych, energii elektrycznej, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych, wyrobów nowatorskich oraz samochodów osobowych) będzie, co do zasady, należny przy przywozie tych wyro­bów na terytorium UE i pobierany przy ich dopuszcze­niu do obrotu. W zakresie niektórych wyrobów akcyzowych istnieje jednak możliwość objęcia ich na terytorium kraju procedurą zawieszenia poboru akcyzy i przemieszczenia z miejsca importu do np. składu podatkowego przez zareje­strowanego wysyłającego (dotyczy wyrobów akcyzowych, do których stosuje się procedurę zawieszenia poboru akcyzy).
Przywóz wyrobów akcyzowych z Wielkiej Brytanii na tery­torium UE i wywóz wyrobów akcyzowych z UE do Wielkiej Brytanii będzie stanowił odpowiednio import i eksport z/do państwa trzeciego (nie dotyczy to Irlandii Północnej, która od 1 stycznia 2021 r. będzie traktowana jako państwo członkowskie).
Przywóz wyrobów akcyzowych z Wielkiej Brytanii na tery­torium UE i wywóz wyrobów akcyzowych z UE do Wielkiej Brytanii będzie stanowił odpowiednio import i eksport z/do państwa trzeciego (nie dotyczy to Irlandii Północnej, która od 1 stycznia 2021 r. będzie traktowana jako państwo członkowskie).

W praktyce będzie oznaczać to, że:
✔ przy wprowadzaniu wyrobów akcyzowych z Wie­lkiej Brytanii na terytorium UE i ich wyprowadzaniu z terytorium UE do Wielkiej Brytanii niezbędnym bę­dzie dopełnienie formalności celnych, tj. złożenie odpowiednio zgłoszenia celnego przywozowego albo zgłoszenia celnego wywozowego,
✔ przedsiębiorcy z Wielkiej Brytanii nie będą już mogli korzystać z systemu EMCS na potrzeby prze­mieszczania do/z UE wyrobów akcyzowych w pro­cedurze zawieszenia poboru akcyzy, która może mieć zastosowanie tylko na terytorium UE (w przy­padku eksportu tylko do urzędu wyprowadzenia wyrobów z terytorium UE, a w przypadku importu do przemieszczenia wyrobów z miejsca importu np. do składu podatkowego).
✔ Unijne regulacje dotyczące wewnątrzwspólnoto­wego przemieszczania, zarówno w procedurze za­wieszenia poboru akcyzy, jak i po dopuszczeniu wy­robów akcyzowych do konsumpcji, będą miały zastosowanie, aczkolwiek w ograniczonym zakresie, do przemieszczeń z Wielkiej Brytanii do UE, bądź w odwrotnym kierunku, pod warunkiem że przemiesz­czanie rozpocznie się do 31 grudnia 2020 r. i zakoń­czy najpóźniej do 31 maja 2021r.

VAT
Po zakończeniu okresu przejściowego (od 1 stycznia 2021 roku), co do zasady, Zjednoczone Królestwo nie będzie podlegać przepisom UE w dziedzinie VAT. W relacjach pomiędzy UE i Wielką Brytanią nie będą miały miejsca takie transakcje, jak wewnątrzwspólnotowa dostawa /nabycie towarów (B2B) oraz sprzedaż wysyłkowa (B2C), lecz zamiast tego wystąpi eksport/im­port towarów.

Wyjątkiem będzie terytorium Irlandii Północnej, gdzie na mocy Protokołu w sprawie Irlandii /Irlandii Północnej będą nadal obowiązywać unijne regulacje VAT, jednakże wyłą­cznie w odniesieniu do obrotu towarowego. Oznacza to, że przemieszczenia towarów pomiędzy państwami członko­wskimi UE (w tym Polską) a Irlandią Północną (i vice versa) będą dla celów VAT traktowane tak, jak dotychczas. W związku z tym, na potrzeby transakcji towarowych, poda­tnicy z Irlandii Północnej będą identyfikowani za pomocą odrębnego numeru identyfikacyjnego VAT UE poprzedzo­nego kodem „XI".

Co ważne, w przypadku gdy wysyłka lub transport towa­rów ze Zjednoczonego Królestwa na terytorium Polski (lub na odwrót) rozpoczął się przed upływem okresu przejścio­wego ale zakończył już po tym okresie (po 31 grudnia 2020r.), to takie przemieszczenie towarów będzie opodat­kowane VAT na dotychczasowych zasadach (czyli np. jako WDT, WNT, sprzedaż wysyłkowa), a nie jako eksport/im­port towarów.

W odniesieniu do świadczenia usług Zjednoczone Króle­stwo (w tym Irlandia Północna) będzie dla celów podatku VAT traktowana jako państwo trzecie. W przypadku więk­szości usług nie zmienią się jednak zasady dotyczące określenia miejsca ich świadczenia (opodatkowania). Wyjątek będzie dotyczył m.in. wykonywanych na rzecz konsumentów usług wymienionych w art. 28l ustawy o VAT (np. prawnicze, księgowe, tłumaczeń, reklamy) oraz niektórych usług transportu towarów. Ponadto wykluczona zostanie możliwość korzystania z procedury Mini One Stop Shop (MOSS) do usług świadczonych na rzecz konsumen­tów ze Zjednoczonego Królestwa.

Przedsiębiorca z siedzibą w Zjednoczonym Królestwie bę­dzie, co do zasady, miał obowiązek ustanowienia przed­stawiciela podatkowego do wykonywania obowiązków w zakresie rozliczania VAT w Polsce, jeżeli jest zobowiązany do zarejestrowania się, jako podatnik VAT czynny i nie po­siada stałego miejsca prowadzenia działalności gospoda­rczej w UE.

Zmienią się zasady występowania o zwrot VAT od zaku­pów dokonanych w Zjednoczonym Królestwie począwszy od 1 stycznia 2021 r., gdyż przestanie mieć zastosowanie dyrektywa 2008/9/WE.

Od tego dnia podróżni mający stałe miejsce zamieszkania w Zjednoczonym Królestwie (z wyjątkiem Irlandii Półno­cnej) będą mogli w ramach systemu TAX FREE „odzyskać" VAT od towarów zakupionych na terytorium Polski i wy­wiezionych w stanie nienaruszonym w bagażu osobistym poza terytorium UE.

Informacje i wsparcie dla podatników
Informacje o zmianach wynikających z wyjścia Zjednoczo­nego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Płn. z UE można uzyskać w Krajowej Informacji Skarbowej (KIS), pod nu­merami telefonów:
☎ 22 330 03 30 (z telefonów komórkowych),
☎ 801 055 055 (z telefonów stacjonarnych),
☎ +48 22 330 03 30 (z zagranicy).

Pytanie można również zadać przez formularz do zadawa­nia pytań na Portalu Podatkowym: https://www.podatki.gov.pl/zadaj-pytanie/
W tym celu należy wybrać opcję: Pytanie e-mail, a potem Krajowa Informacja Skarbowa – Zadaj pytanie

Brexit - informacja dla podróżnych (ulotka w jęz. polskim).pdf (3 MB )

st. asp. Maciej Czarnecki - oficer prasowy Podlaskiej KAS